INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Franciszek Godlewski      Franciszek Godlewski, wizerunek na podstawie fotografii (TŚ).

Franciszek Godlewski  

 
 
około 1834 - 1863-02-04
Biogram został opublikowany w latach 1959-1960 w VIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Godlewski Franciszek (ok. 1834–1863), spiskowiec, uczestnik powstania styczniowego. Pochodził z łomżyńskiej szlachty zaściankowej. Ukończył 6 klas szkoły w Łomży. W r. 1857 należał w Warszawie do młodzieżowego koła E. Kaplińskiego. Podobno z ramienia tegoż koła udał się w r. 1858 do Paryża, gdzie m. i. uzgadniał z Miłkowskim sprawę zorganizowania spisku w Galicji wschodniej i na Podolu. Wrócił do Warszawy w połowie r. 1860 jako wysłannik Mierosławskiego; jak twierdzi K. Majewski, pracował tu «w redakcjach gazet». Wspólnie z Asnykiem i B. Dehnelem zreorganizował koło N. Jankowskiego i należał do głównych inicjatorów pierwszych manifestacji, przygotowujących wybuch powstania. Po przesileniu lutowym 1861 odsunął się od mierosławczyków, prowadził agitację wśród rzemieślników warszawskich, a w tworzonych przez siebie kółkach kładł nacisk na fechtunek i mustrę. Zbliżywszy się z A. Korzeniowskim należał do założycieli i do pierwszego składu Komitetu Miejskiego. Od grudnia 1861 r. redagował jego tajny organ „Pobudkę”. Aresztowany 10 IV 1862 r. w związku z demonstracją przeciw arcbpowi Felińskiemu, został skazany na roty aresztanckie. Nie powiodła się próba odbicia go w drodze na wschód przez organizację grodzieńską. G. został jednak zwolniony po objęciu namiestnictwa przez w. ks. Konstantego. Wracając do Warszawy nawiązał kontakt z organizacją w Wilnie. Wszedł do Komitetu Centralnego w październiku 1862, zrazu jako zastępca, później jako członek; należał do lewego skrzydła czerwonych, forsującego przygotowania zbrojne. Wysłany w grudniu do Paryża z funduszem na zakup broni został aresztowany przez policję francuską, utracił pieniądze i papiery. Uwolniony, wrócił do kraju już po wybuchu 22 I. Udał się do oddziału Jeziorańskiego i 4 II w pierwszej zwycięskiej potyczce pod Rawą znalazł bohaterską śmierć.

   

    Fotografia: Polska, jej dzieje i kultura, III; Kolumna Z., Pamiątka dla rodzin polskich, Kr. 1868 dodatek s. 17 n.; – Berg M., Zapiski o polskich spiskach i powstaniach, W. 1906 I 107 n., 136, V 75, 103; Giller A., Historia powstania narodu pol. 1863/4, Paryż 1867 I 270; Przyborowski W., Historia dwóch lat, W. 1892–6 I 345 n., II 25, III 139, 289, 442 n., IV 258, V 311, 418; Sawicki J., Ludzie i wypadki z 1861–5 r., Lw. 1894 I 85 n.; Tokarz W., Kraków w początkach powstania styczniowego, Kr. 1915 I; – Daniłowski W., Notatki do pamiętników, Kr. 1908; Janowski J., Pamiętniki o powstaniu styczniowym, W. 1931 III; Jeziorański A., Pamiętniki, Lw. 1880 I 151, 163; Miłkowski Z., Od kolebki przez życie, W. 1936 II; Skotnicki A., Przed powstaniem styczniowym, Lw. 1894 s. 93 n.; Szwarce B., Założenie Komitetu Centralnego, W 40 rocznicę powstania styczniowego, Lw. 1903 s. 444; Zeznania śledcze o powstaniu styczniowym, Wyd. St. Kieniewicz Wr. 1956.

Stefan Kieniewicz

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.